Tieners krijgen voorsmaakje van het onderhoudsvak

DANKZIJ REPAIRTEENS-PROJECT bij Volvo Car Gent

In het kader van het Belgische project RepairTeens kregen zestien STEM-leerlingen tussen 12 en 14 jaar de kans om een kijkje te nemen in de fabriek van Volvo Car Gent. Tijdens de rondleiding werd hen onder meer gewezen op de cruciale rol van de onderhoudstechnicus op de productievloer. Aansluitend konden de tieners zelf aan de slag in de Volvo Car Academy, waar in de praktijkruimte enkele proefopstellingen voor hen klaarstonden.

Jongeren klaarstomen voor de industrie ...

RepairTeens is een samenwerking tussen Techniekacademie, VIVES, BEMAS, POM West-Vlaanderen, Repair&Share en verschillende industriebedrijven. Het project heeft als doel om jongeren warm te maken voor een job als onderhouds- en/of hersteltechnicus in de industrie, of voor vrijwilligerswerk in de repairbeweging.

In een eerste fase van het RepairTeens-project kunnen jongeren tijdens verschillende bedrijfsbezoeken, workshops en RepairCafés proeven van techniek, repair en onderhoud. De organisatoren kozen hiervoor vier pilootbedrijven uit. Een eerste bezoek vond plaats in oktober 2021 bij voedingsbedrijf Vandemoortele in Izegem, waar zestien jongeren na een rondleiding mochten sleutelen aan centrifugale pompen. Volvo Car Gent werd het tweede pilootbedrijf, waar zestien anderen na de rondleiding in groepjes op zoek gingen naar oplossingen voor pneumatiekproblemen. Het derde en vierde pilootbedrijf zijn West-Fraser in Genk, dat actief is in de houtbewerking, en Evonik in Antwerpen, een belangrijke speler in de chemie. "Met deze pilootbedrijven dekken we verschillende provincies en industriële sectoren af", vertelt Wim Vancauwenberghe, directeur bij BEMAS. "Vanaf september kunnen ook andere bedrijven deelnemen aan het project. Geïnteresseerde bedrijven mogen zich altijd melden bij BEMAS."

Wie na deelname aan de eerste fase de smaak te pakken heeft, kan in een tweede fase acht sessies volgen bij de Repair Techniekacademie. Voor die fase loopt er een pilootproject in VIVES in Kortrijk. Vanaf oktober wordt dit verder uitgerold in andere steden en gemeenten in de vier provincies die deelnemen aan RepairTeens (Antwerpen, Limburg en Oost- en West-Vlaanderen).

... en voor de circulaire ECONOMIE

RepairTeens is niet alleen gericht op de industrie. Via de partner Repair&Share kunnen jongeren ook aan de slag in hun RepairCafés in heel Vlaanderen. Daar leren ze bijvoorbeeld een fiets of een radio herstellen. Daarmee worden ze warm gemaakt voor een duurzamer leven en leren ze hoe zij actief kunnen bijdragen aan de circulaire economie.

"Als je dingen onderhoudt en kunt herstellen, dan gaan ze veel langer mee, en dat is de meest duurzame manier om met materialen en energie om te gaan", weet Vancauwenberghe.

Vroege kennismaking LEIDT TOT onderbouwde keuze

Een andere projectpartner is Techniekacademie, een initiatief van Hogeschool VIVES met de steun van VLAIO, de provincies West- en Oost-Vlaanderen, en tal van bedrijven/sectoren en lokale besturen. Dit is een vrijetijdswerking die zich focust op de leeftijdsgroep 6 tot 12 jaar. RepairTeens sluit daar naadloos op aan, met als doelgroep de 12- tot 14-jarigen. 

Na de eerste graad in het secundair onderwijs komen leerlingen voor een belangrijke keuze te staan. Kiezen ze voor een doorstroomrichting, een meer arbeidsmarktgerichte richting ...? Het RepairTeens-project maakt het mogelijk om te kiezen vanuit een persoonlijke, concrete ervaring met techniek.

Fien – een van de deelnemende tieners – kan er nu van meespreken: "Dankzij dit bezoek weet ik veel beter wat de studierichting precies inhoudt. Je ziet met je eigen ogen wat je ermee kunt doen. Een concrete studiekeuze heb ikzelf nog niet gemaakt, maar ik zal in elk geval iets met techniek doen. Ik ben namelijk altijd al geïnteresseerd geweest in hoe de dingen werken."

Techniek trekt nog steeds hoofdzakelijk jongens aan

Op de vraag hoe het in haar STEM-klas gesteld is met de verhouding jongens-meisjes, zegt Fien: "Hoewel de meeste leerlingen van mijn school meisjes zijn, zitten er in onze STEM-klas toch voornamelijk jongens. Dat vind ik jammer." Zij meent dat meisjes zich niet geremd zouden mogen voelen om te kiezen voor techniek.

Haar vriendin Kalinka vult aan: "In onze STEM-richting zitten er zes meisjes en drie keer zoveel jongens. Ik ben de enige in onze vriendinnengroep die koos voor een technische richting, maar ik ben blij met mijn keuze.”

Wat vinden tieners belangrijk aan de onderhoudsjob?

Wanneer het over hun latere jobverwachtingen gaat, vindt Fien het belangrijk dat je vanaf je eerste dag op je gemak wordt gesteld en wegwijs wordt gemaakt op de werkvloer. Kalinka verwacht dan weer dat je veilig kunt werken, zonder dat er iets misloopt.

"Wij dragen welzijn en veiligheid hier hoog in het vaandel", stelt Jürgen Blondeel, senior manager Plant Maintenance bij Volvo Car Gent, hen gerust.

"We hebben momenteel meer dan twintig openstaande vacatures voor technici", geeft hij te kennen. "We doen er alles aan om het tekort aan technisch personeel op te vangen. Zo organiseren we zelf jobevents specifiek voor technisch personeel, zijn we erg actief op sociale media en houden we contact met scholen. Voor wie hier start als technicus voorzien wij sowieso één tot twee jaar opleiding, ook al heeft die persoon een relevant bachelor- of graduaatsdiploma. Er zijn namelijk altijd zaken die specifiek zijn voor ons bedrijf."

Volvo Car Gent leidt eigen productieoperatoren die daar de technische aanleg voor hebben zelf op via een intern traject. Die opleiding gaat vrij breed: van de wet van Ohm, over PLC-programmeren, frequentieregelaars, enz. Bij de start dienen kandidaten te beschikken over een zekere basiskennis, en bij de voorselecties peilt het bedrijf naar het benodigde inzicht. "Doorslaggevend is echter motivatie", klinkt het. "Via die opleiding, die ondertussen zo'n drie jaar bestaat, proberen we jaarlijks toch minstens enkele nieuwe technici in te zetten."

"Afgezien van een zekere voorkennis en inzicht, is motivatie de meest doorslaggevende factor met het oog op een job als onderhoudstechnicus"

Tieners meer dan welkom bij industrieel bedrijf

"STEM-projecten zoals deze zijn hoognodig, en wij hopen dat deze kennismakingsdag de tieners stimuleert om straks voor een technische opleiding te kiezen", besluit Blondeel. "Of ze effectief bij ons aan de slag zullen gaan, weten we natuurlijk niet. Maar als wij als industriële bedrijven geen aandacht hebben voor opleiding, dan zijn we in ieder geval zeker dat het fout loopt."

Meer weten over RepairTeens?
Wie meer te weten wil komen over RepairTeens kan terecht bij Frank Van Campe (frank.vancampe@vives.be) of Rik Hostyn (rik.hostyn@vives.be). De verdere activiteiten op de RepairTeens-kalender vind je hier.